ဤေဒါသ ေလာဘတို႔ ႀကီးစိုးရာ ဌာန၏ အျခားမဲ့၌ကား ေသျခင္း တရားသည္ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာ ငန္႔လင့္လ်က္ ရွိ၏။
သို႔ေသာ္ ငါ့အား မတုန္လႈပ္ သည္ကိုသာ ေတြ႕ရအံ့။ ေနာင္ကိုလည္း ဘယ္ေတာ့မွ် မေၾကာက္သည္ ကိုသာ ေတြ႔ရအံ့။ သုဂတိသို႔ သြားရာ တံခါး၀သည္ မည္မွ်က်ဥ္းေျမာင္း သည္ျဖစ္ေစ၊ ယမမင္း၏ ေခြးေရ ပုရပိုက္၌ ငါ့အျပစ္တို႔ကို မည္မွ်ပင္ မ်ားစြာ မွတ္သားထားသည္ ျဖစ္ေစ ငါကား ဂ႐ုမျပဳ၊ ငါသာလွ်င္ ငါ့ကံ၏ အရွင္သခင္ ျဖစ္၍ ငါသာလွ်င္ ငါ့စိတ္၏ အႀကီးအကဲ ျဖစ္ေလသည္။
ၿဗိတိသွ် အစိုးရသည္ ၁၈၂၄ ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ ပထမ စစ္ပြဲျဖင့္ ရခိုင္ႏွင့္ တနသၤာရီ ေဒသကုိ လည္းေကာင္း၊ ၁၈၅၂ ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ ဒုတိယ စစ္ပြဲျဖင့္ ေအာက္ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို လည္းေကာင္း ၁၈၈၅ ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ တတိယ စစ္ပြဲျဖင့္ အထက္ျမန္မာႏိုင္ငံကို လည္းေကာင္း အဓမၼက်ဴးေက်ာ္ သိမ္းပိုက္၍ ၁၈၈၆ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား လက္ေအာက္ခံ ကိုလိုနီႏိုင္ငံ အျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး ကြၽန္ျပဳခဲ့သည္။ ထိုသို႔ ကြၽန္ျပဳရာ၌ ၿဗိတိသွ် အစိုးရသည္ ျမန္မာ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ ဆန္႔က်င္မႈ အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ၿဖိဳခြဲ ႏွိမ္နင္း၍ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ျမန္မာ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ အေရးကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈၿပီး ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံႏွင့္ ၿဗိတိသွ် လူမ်ဳိးတို႔၏ အက်ဳိးစီးပြား ျဖစ္ထြန္းေရးကိုသာ ေရွး႐ႈ လုပ္ေဆာင္သြားခဲ့သည္။
ျမန္မာ တိုင္းရင္းသားတို႔အား ကြၽန္သက္ရွည္စြာ စိုးမိုးႏိုင္ေရး အတြက္ ပညာရည္ ျမင့္မားေရးကို အေလးထားမႈ မျပဳဘဲ အစိုးရ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ၿဗိတိသွ် အရင္းရွင္မ်ား၏ စီးပြားေရးတြင္ လိုအပ္သမွ်သာ စီမံ သင္ၾကားေပးခဲ့သည္။ ၿဗိတိသွ် အစိုးရသည္ ျမန္မာ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ ပညာရည္ ျမင့္မားေရးကို စတိ အျဖစ္သာ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပံု၏ ျပယုဂ္အျဖစ္ အိႏိၵယ ႏိုင္ငံရွိ ကာလကတၱား တကၠသိုလ္၏ လက္ေအာက္ခံ အေနျဖင့္ ၁၈၈၃ ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္ ေကာလိပ္ကို လည္းေကာင္း၊ ၁၈၉၄ ခုႏွစ္တြင္ ဘတ္ပတစ္ ေကာလိပ္(ဂ်င္ဆင္ ေကာလိပ္)ကိုလည္းေကာင္း၊ ၁၉၂၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္ေကာလိပ္ႏွင့္ ဂ်ပ္ဆင္ ေကာလိပ္ကို ပူးေပါင္း၍ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ကိုလည္းေကာင္း ဖြင့္လွစ္ ေပးခဲ့ျခင္းက သက္ေသျပလ်က္ ရွိသည္။ ျမန္မာတို႔၏ ေတာင္းဆိုမႈကို ေရွာင္လႊဲ မရေတာ့သျဖင့္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ကို ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့ၿပီးေနာက္ ခ်မ္းသာ ႂကြယ္၀သူမ်ား၊ ၿဗိတိသွ် အစိုးရ၏ အလိုေတာ္ရိမ်ားႏွင့္ အရာရွိႀကီး မ်ား၏ သားသမီးမ်ားသာ ပညာ သင္ ၾကားခြင့္ရႏိုင္မည့္ အစီအမံမ်ား အပါအ၀င္ တကၠသိုလ္ ပညာသင္ၾကားေရး၌ ျမန္မာ တိုင္းရင္းသားမ်ား အတြက္ ဖိႏွိပ္ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား ပါ၀င္သည့္ ၁၉၂၀ ျပည့္ႏွစ္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ ဥပေဒကိုလည္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
ၿဗိတိသွ် အစိုးရသည္ ၁၉၂၀ ျပည့္ ႏွစ္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ဥပေဒကို ၁၉၂၀ ျပည့္ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ စတင္ သက္ေရာက္ ေစခဲ့ရာ၌ ၁၉၀၆ ခု ႏွစ္မွစတင္၍ သေႏၶတည္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည့္ ဗုဒၶဘာသာ ကလ်ာဏယု၀ အသင္းမ်ား (Young Men's Buddhist Associations)ေခၚ ၀ိုင္အမ္ဘီေအ အသင္းမ်ားႏွင့္ အလားတူ အသင္းမ်ား၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ျမန္မာျပည္သူတို႔က ၿဗိတိသွ် အစိုးရအား ႏိုင္ငံေရးအရ ဆန္႔က်င္ ေနခ်ိန္လည္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ၀ိုင္အမ္ဘီေအ အသင္းႀကီးသည္ နယ္ခ်ဲ႕ ဆန္႔က်င္ေရး အရွိန္အဟုန္ ျမႇင့္တင္ရာ၌ ထိေရာက္တြင္က်ယ္ ေရးအတြက္ ၀ိုင္အမ္ဘီေအ အသင္းမ်ားႏွင့္ အလားတူ အသင္းမ်ား၏ အင္အား ေတာင့္တင္းမႈႏွင့္ စည္းလံုး ညီၫြတ္မႈကို ေရွး႐ႈ၍ ၁၉၂၀ ျပည့္ႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလမွ စတင္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ အသင္းခ်ဳပ္ႀကီး (General Council of Burmese Associations) ေခၚ ဂ်ီစီဘီေအ အသင္းႀကီး အျဖစ္ ျပင္ဆင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။
၀ိုင္အမ္ဘီေအႏွင့္ အလားတူ အသင္းမ်ားႏွင့္ ဂ်ီစီဘီေအ အသင္းႀကီးတြင္ ရန္ကုန္ေကာလိပ္ႏွင့္ ဂ်ပ္ဆင္ေကာလိပ္မွ ေက်ာင္းသားေဟာင္းမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခား တကၠသိုလ္ အသီးသီးမွ ဘြဲ႔ရ လူငယ္မ်ားက ပါ၀င္ ဦးေဆာင္ေနၾက သည္။ ျမန္မာ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ တကၠသိုလ္ ပညာသင္ၾကားေရးတြင္ ဖိႏွိပ္ ကန္႔သတ္မႈမ်ား ပါ၀င္သည့္ ၁၉၂၀ ျပည့္ႏွစ္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ ဥပေဒကို ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ပထမေက်ာင္းသား သပိတ္ျဖင့္ ေက်ာင္းသားထုက ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ၾကလွ်င္ ဂ်ီစီဘီေအ အသင္းႀကီးႏွင့္ ျမန္မာျပည္သူတို႔က အားေပး ေထာက္ခံခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ျပင္ နယ္ခ်ဲ႔ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈႏွင့္ ကိုလိုနီ ပညာေရး စနစ္အစား အမ်ဳိးသား ပညာေရး စနစ္ ေဖာ္ေဆာင္ေရး လႈပ္ရွားမႈ အျဖစ္ သက္ေရာက္ခဲ့၍ ၿဗိတိသွ် အစိုးရ အက်ပ္႐ိုက္ကာ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ေတာင္းဆိုခ်က္ အခ်ဳိ႔ကို လိုက္ေလ်ာ ေပးခဲ့ရသည္။
၁၉၃၀ ျပည့္၀င္ႏွစ္မ်ားတြင္ ဂ်ီစီဘီေအ အသင္းေခါင္းေဆာင္မ်ား အၾကားတြင္ သေဘာထား ကြဲလြဲမႈမ်ား ရွိလာၿပီး စည္းလံုး ညီၫြတ္မႈ ၿပိဳကြဲကာ အုပ္စု ၆ စုအထိ ျဖစ္သြားခဲ့သည္။ ဂ်ီစီဘီေအ အသင္းႀကီး ၿပိဳကြဲမႈေၾကာင့္ နယ္ခ်ဲ႔ ဆန္႔က်င္ေရးႏွင့္ လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္ ထိေရာက္မႈ မရွိေတာ့သည္ကို သတိထားမိေသာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားေဟာင္းမ်ား ပါ၀င္သည့္ လူငယ္ တစ္စုသည္ စည္းလံုး ညီၫြတ္ၿပီး အင္အား ေတာင့္တင္းသည့္ ဦးေဆာင္ အဖြဲ႔အစည္း တစ္ရပ္ လိုအပ္သည္ကို တြက္ဆမိၾကသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ လူငယ္ တစ္စုသည္ ၁၉၃၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ တို႔ဗမာ အစည္းအ႐ံုးကို စတင္စည္း႐ံုး ဖြဲ႔စည္းၾကၿပီး ျပည္မႏွင့္ ေတာင္တန္းေဒသ အားလံုး တစ္ေပါင္းတည္း လြတ္လပ္ေရး ရရွိရန္ ရည္ရြယ္၍ လႈပ္ရွားခဲ့ၾက သည္။ တို႔ဗမာ အစည္းအ႐ံုးသည္ ၀ိုင္ အမ္ဘီေအႏွင့္ ဂ်ီစီဘီေအ အသင္းတို႔၏ ၿဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ႔ ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈ အေမြကို ဆက္ခံ၍ လံုး၀ လြတ္လပ္ေရးကို ဦးတည္ လႈပ္ရွားခဲ့သည္။
တို႔ဗမာ အစည္းအ႐ံုးက ျမန္မာ တိုင္းရင္းသား အလႊာစံုကို စည္း႐ံုး ဦးေဆာင္၍ နယ္ခ်ဲ႕ ဆန္႔က်င္ေရးႏွင့္ လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈကို လႈပ္ရွားေနစဥ္ ၿဗိတိသွ် အစိုးရသည္ ျမန္မာတို႔ လိုလားသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ျမန္မာ ျပည္သူတို႔အား အက်ဳိးျပဳမည့္ အမ်ဳိးသား ပညာေရးစနစ္ အစား ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကြၽန္သက္ရွည္ေစမည့္ ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံႏွင့္ ၿဗိတိသွ်လူမ်ဳိးတို႔ အက်ဳိးကို ေရွး႐ႈသည့္ ကိုလိုနီပညာေရးစနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္လ်က္ရွိသည္။ ထို႔ျပင္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားထု အတြင္းတြင္ အမ်ဳိးသား ပညာေရးစနစ္ အစား ကိုလိုနီ ပညာေရး စနစ္ကိုသာ ဦးတည္ ေဖာ္ေဆာင္ေနမႈ၊ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ပထမ ေက်ာင္းသားသပိတ္၏ ေတာင္း ဆိုခ်က္ အခ်ဳိ႕ လိုက္ေလ်ာရန္ က်န္ရွိေနမႈႏွင့္ တကၠသိုလ္ အာဏာပိုင္မ်ားက ျမန္မာေက်ာင္းသား အမ်ားစုအေပၚ ဖိႏွိပ္မႈႏွင့္ ခဲြျခား ဆက္ဆံမႈတို႔ ရွိေနသျဖင့္ ၿဗိတိသွ် အစိုးရအေပၚ မေက်နပ္မႈမ်ား ျဖစ္ထြန္းလ်က္ ရွိသည္။
ထိုအေတာအတြင္း အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓာတ္၊ နယ္ခ်ဲ႔ ဆန္႔က်င္ေရး စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ ထက္သန္ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားက အိုးေ၀ မဂၢဇင္းကို ထုတ္ေ၀ၾကရန္ စိုင္းျပင္း ေနၾကသည္။ ထိုစဥ္က တကၠသိုလ္အာ ဏာပိုင္မ်ား၏ အစီအစဥ္ျဖင့္ ႏွစ္စဥ္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မဂၢဇင္းကို ထုတ္ေ၀ေပးသည့္ နည္းတူ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ အစီအစဥ္ျဖင့္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ သမဂၢ မဂၢဇင္းကို အမည္ျပင္ဆင္ထားသည့္ အိုးေ၀ သို႔မဟုတ္ ဥေဒါင္း၏အသံ မဂၢဇင္းကို ထုတ္ေ၀လ်က္ ရွိၾကသည္။ အိုးေ၀ မဂၢဇင္း၏ တာ၀န္ခံ အယ္ဒီတာမွာ ဘီေအေအာက္တန္း ေက်ာင္းသားကို ေအာင္ဆန္း ႏွင့္ မဂၢဇင္း အတြင္းေရးမွဴး မွာ အိုင္ေအ အထက္တန္း ေက်ာင္းသား ကိုသိန္းတင္(ညိဳျမ)တို႔ ျဖစ္သည္။ ညိဳျမသည္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သို႔ စတင္ တက္သည့္ ၁၉၃၃ ခုႏွစ္ကပင္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္၊ ဂႏၴေလာကႏွင့္ အိုးေ၀ မဂၢ ဇင္းတို႔တြင္ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ ႏွစ္ဘာသာျဖင့္ ၀တၳဳ၊ ေဆာင္းပါး၊ စာတမ္းႏွင့္ ကဗ်ာမ်ားကို ေရးသားခဲ့ၿပီး အိုးေ၀ မဂၢဇင္းတြင္ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္မွ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္ အထိ အယ္ဒီတာ အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသည္။
၀ီလ်ံအမ္းနက္ဟင္းနေလး ေရးဖြဲ႕ သည့္ အင္ဗစ္တပ္စ္ကဗ်ာ
INVICTUS
Out of the night that covers me,
Black as the pit from pole to pole,
I thank whatever gods may be
For my unconquerable soul.
In the fel lclutch of circumstance
I have not winced nor cried aloud.
Under the bludgeonings of chance
My head is bloody but unbowed.
Boyond this place of wrath and tears,
Looms but the horror of the shade,
And yet the menace of the years
Finds, and shall find, me unafraid.
It matters not how strait the gate,
How charged with punishment the scroll,
I am the master of my fate;
I am the captain of my soul.
William Ernest Henley
(၁၈၄၉-၁၉၀၃)
ၿဗိတိသွ် အစိုးရသည္ ၿဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရးတြင္ တက္ႂကြစြာ ပါ၀င္ လႈပ္ရွားေနၾကသည့္ တို႔ဗမာ အစည္းအ႐ံုး၀င္မ်ားႏွင့္ ျပည္သူတို႔အား မ်က္ျခည္မျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္မႈ၊ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္မႈ၊ တရားစြဲဆို၍ ေထာင္ဒဏ္ႏွင့္ ျပစ္ဒဏ္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ခ်မွတ္မႈတို႔ျဖင့္ ဖိႏွိပ္္လ်က္ ရွိသည္။ ၿဗိတိသွ် အစိုးရက ဖိႏွိပ္မႈ အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ျပဳက်င့္ေနသည့္ ၾကားမွပင္ ျမန္မာမ်ဳိးခ်စ္တို႔သည္ အညံ့မခံဘဲ ရဲ၀ံ့စြာ ဆန္႔က်င္ေနၾကစဥ္ အဂၤလိပ္ကဗ်ာဆရာWilliam Ernest Henley (1849-1903) (၁၈၄၉-၁၉၀၃) ေရးဖြဲ႕သည့္ INVICTUS ကဗ်ာသည္ ျမန္မာစာေပ ၀ါသနာရွင္ လူငယ္မ်ား အၾကား ပ်ံ႕ႏွွံ႔လ်က္ ရွိသည္။ ထို ၀ီလွ်ံအမ္းနက္ ဟင္းနေလး ေရးဖြဲ႕သည့္ “အင္ဗစ္တပ္စ္” ကဗ်ာသည္ ၿဗိတိသွ် အစိုးရအား ဆန္႔က်င္ေနၾကသျဖင့္ ဖိႏိွပ္မႈ အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ရင္ဆိုင္ ေနၾကရသည့္ ျမန္မာမ်ဳိးခ်စ္တို႔ ၏ ဇြဲသတိၱကို အားေပး လံႈ႕ေဆာ္ေပးေန သည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။
ၿဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕ ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈတြင္ စြမ္းစြမ္းတမံ ေဆာင္ရြက္ေနၾကသည့္ ျမန္မာမ်ဳိးခ်စ္ မ်ားကို အားေပး ေထာက္ခံ၍ ျပည္သူတို႔ ကို စည္း႐ံုးလံႈ႕ေဆာ္ရန္ ရည္ရြယ္၍ အိုးေ၀မဂၢဇင္း(၁၉၃၆ အတြဲ-၆ အမွတ္ ၁)တြင္ အင္ဗစ္တပ္စ္ ကဗ်ာကို အႏိုင္မခံ အမည္ျဖင့္ ျမန္မာဘာသာသို႔ ျပန္ ဆိုေဖာ္ျပခဲ့သည္။ အႏိုင္မခံ ျမန္မာဘာသာျပန္ ကဗ်ာကို ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ ႏွစ္ငါးဆယ္စာေစာင္ (၁၉၂၀-၁၉၇၀)တြင္ အိုးေ၀မဂၢဇင္း (၁၉၃၆ အတြဲ-၆၊ အမွတ္ ၁)မွတစ္ဆင့္ ရည္ၫႊန္း ေဖာ္ျပထားရာတြင္ ဘာသာျပန္ဆိုသူ အမည္ မပါ၀င္ဘဲ ေခါင္းႀကီးပိုင္း အျဖစ္သာ ေဖာ္ျပထား ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အဂၤလိပ္ကဗ်ာ ဆရာ ၀ီလွ်ံအမ္းနက္ဟင္းနေလး ေရးဖြဲ႕သည့္ အင္ဗစ္တပ္စ္ ကဗ်ာကို အိုးေ၀ မဂၢဇင္းတြင္ ျမန္မာဘာသာ ျပန္ဆိုေဖာ္ျပစဥ္က ဘာသာျပန္ဆို သူ၏ ကေလာင္ အမည္ မပါ၀င္ခဲ့သျဖင့္ စာဖတ္သူမ်ား အေနျဖင့္ ဘာသာျပန္ဆိုသူ မည္သူျဖစ္ သည္ကို ပေဟဠိသဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့ၾကပါ လိမ့္မည္။ အႏိုင္မခံ ျမန္မာဘာသာျပန္ ကဗ်ာ ေဖာ္ျပသည့္ အိုးေ၀ မဂၢဇင္း၏ တာ၀န္ခံ အယ္ဒီတာ အျဖစ္ ကိုေအာင္ဆန္း ႏွင့္ အယ္ဒီတာ(မဂၢဇင္းအတြင္း ေရးမွဴး)အျဖစ္ ကိုသိန္းတင္(ညိဳျမ)တို႔ ကိုသာ သိရွိခဲ့ၾကပါသည္။
အိုးေ၀မဂၢဇင္း (၁၉၃၆)တြင္ ေခါင္းႀကီးပိုင္းမွ ေဖာ္ျပသည့္ ဘာသာျပန္ကဗ်ာ
အႏိုင္မခံ
ငါ့အား ဖံုးလႊမ္းထားေသာ လကြယ္သန္းေခါင္ ဤေမွာင္မိုက္တြင္း မွေန၍ အႏိုင္မခံ အ႐ံႈးမေပးတတ္ေသာ ငါ၏စိတ္ကို ဖန္ဆင္းေပးသည့္ နတ္သိ ၾကားတို႔အား ငါ ေက်းဇူး ဆိုပါ၏။
ေလာကဓံ တရားတို႔၏ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာ လက္ဆုပ္တြင္းသို႔ က်ေရာက္ ေနရေသာ္လည္း ငါကား မတုန္လႈပ္၊ မငိုေႂကြး၊ ကံတရား၏ ႐ိုက္ ပုတ္ျခင္း ဒဏ္ခ်က္တို႔ေၾကာင့္ ငါ့ဦး ေခါင္းသည္ ေသြးသံတို႔ျဖင့္ ရဲရဲနီ၏။ ၫြတ္ကားမၫြတ္။
ဤေဒါသေလာဘတို႔ ႀကီးစိုးရာ ဌာန၏ အျခားမဲ့၌ကား ေသျခင္း တရားသည္ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာ ငန္႔လင့္လ်က္ ရွိ၏။ သို႔ေသာ္ ငါ့အား မတုန္လႈပ္သည္ ကိုသာေတြ႕ရအံ့။ ေနာင္ကိုလည္း ဘယ္ ေတာ့မွ် မေၾကာက္သည္ကိုသာ ေတြ႕ရအံ့။
သုဂတိသို႔ သြားရာ တံခါး၀သည္ မည္မွ် က်ဥ္းေျမာင္းသည္ျဖစ္ေစ၊ ယမမင္း၏ ေခြးေရ ပုရပိုက္၌ ငါ့အျပစ္တို႔ကို မည္မွ်ပင္မ်ားစြာ မွတ္သားထားသည္ ျဖစ္ေစ ငါကား ဂ႐ုမျပဳ၊ ငါသာလွ်င္ ငါ့ကံ၏ အရွင္သခင္ျဖစ္၍ ငါသာလွ်င္ ငါ့စိတ္၏ အႀကီးအကဲ ျဖစ္ေလသည္။
ေခါင္းႀကီးပိုင္း အိုးေ၀မဂၢဇင္း၊
အတြဲ ၆၊ အမွတ္ ၁၊ ၁၉၃၆။
(မူရင္းသတ္ပံုအတိုင္း)
ထို႔ေနာက္ အဂၤလိပ္ ကဗ်ာဆရာ ၀ီလွ်ံအမ္းနက္ဟင္းနေလး ေရးဖြဲ႕သည့္ အင္ဗစ္တပ္စ္ ကဗ်ာကို မင္းသု၀ဏ္က အႏိုင္မခံ အမည္ျဖင့္ပင္ ျမန္မာဘာသာ ျပန္ဆို၍ ႐ႈမ၀မဂၢဇင္း(၁၉၅၉ ဧၿပီ လ)တြင္ ထပ္မံေဖာ္ျပထားပါသည္။ အိုးေ၀မဂၢဇင္း၏ ေခါင္းႀကီးပိုင္းအျဖစ္ ေဖာ္ျပေသာ အႏိုင္မခံ ကဗ်ာႏွင့္ ႐ႈမ၀ မဂၢဇင္းမွ မင္းသု၀ဏ္၏ အႏိုင္မခံ ကဗ်ာ တို႔ကို ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ ျခားနားမႈအနည္း ငယ္သာ ေတြ႔ရွိႏိုင္ပါသည္။ အိုးေ၀ မဂၢဇင္းတြင္ “ငန္႔လင့္လ်က္ရွိ၏”ဟုေဖာ္ ျပထားသည္ကို ႐ႈမ၀မဂၢဇင္းတြင္ “င့ံလင့္လ်က္ ရွိ၏”ဟု ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ႏိုင္ၾကသည့္ အျပင္ အိုးေ၀မဂၢဇင္း တြင္ “ေနာင္ကိုလည္း ဘယ္ေတာ့မွ် မေၾကာက္သည္ကိုသာ ေတြ႕ရအံ့”စာေၾကာင္း ပါရွိေသာ္လည္း ႐ႈမ၀ မဂၢဇင္းတြင္ ထိုစာေၾကာင္း မပါ၀င္ေတာ့သည္ကို သတိျပဳမိၾကပါလိမ့္မည္။ အိုးေ၀ မဂၢဇင္းမွ အႏိုင္မခံ ျမန္မာဘာသာျပန္ ကဗ်ာႏွင့္ ႐ႈမ၀ မဂၢဇင္းမွ အႏိုင္မခံ ျမန္မာ ဘာသာျပန္ ကဗ်ာတို႔တြင္ က်န္ျခားနား ခ်က္ရွာမရသည့္ အေျခအေနတြင္ ရွိပါ သည္။
မင္းသု၀ဏ္၏ ပ်ဥ္းမငုတ္တို ကဗ်ာစာအုပ္တြင္ ႐ႈမ၀ မဂၢဇင္းမွ အႏိုင္မခံ ကဗ်ာကို ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ပ်ဥ္းမငုတ္တို ကဗ်ာစာအုပ္ကို ၁၉၆၈ ခုႏွစ္တြင္ ပထမအႀကိမ္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ၿပီး ထပ္မံ ထုတ္ေ၀မႈမ်ားလည္း ရွိခဲ့ပါသည္။ တစ္ဖန္ စာေရးဆရာ ေမာင္ေသာ္ကက ႏွစ္သံုးရာမွ ပဲ့တင္သံအသံ လိႈင္းကဗ်ာမ်ား စာအုပ္ကို ေရးသား ထုတ္ေ၀ရာ၌ ၀ီလွ်ံအမ္းနက္ဟင္းနေလး ေရးဖြဲ႕သည့္ အင္ဗစ္တပ္စ္ ကဗ်ာကို ထပ္မံ၍ အႏိုင္မခံ အမည္ျဖင့္ ဘာသာ ျပန္ဆို၍ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ေမာင္ေသာ္ကသည္ အိုးေ၀မဂၢဇင္း ေခါင္းႀကီးပိုင္းႏွင့္ ႐ႈမ၀ မဂၢဇင္းမွ မင္းသု၀ဏ္၏ ဘာသာျပန္ဆိုမႈတို႔ျဖင့္ ေခါင္း စီးအမည္ အႏိုင္မခံကို မလႊဲသာ မေရွာင္သာ ထပ္တူသံုးစြဲ ထားေသာ္လည္း ကဗ်ာ စာကိုယ္ကိုမူ ကိုယ္ပိုင္ဟန္ျဖင့္ ျပန္ဆိုထားသျဖင့္ ကြဲလြဲမႈ တခ်ဳိ႕ကို ေတြ႕ ရွိႏိုင္ပါသည္။
ေမာင္ေသာ္က က ႏွစ္သံုးရာမွ ပဲ့တင္သံ အသံလိႈင္း ကဗ်ာမ်ား စာအုပ္တြင္ အိုးေ၀ မဂၢဇင္းမွ အႏိုင္မခံ ကဗ်ာကို တာ၀န္ခံ အယ္ဒီတာ ကိုေအာင္ဆန္း ဘာသာျပန္ခဲ့သည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည့္ နည္းတူ သခင္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ ေဆာင္းပါး (စစ္ျပန္ မဂၢဇင္း ၁၉၈၀ ဇူလိုင္)တြင္ သခင္ေအာင္ဆန္းသည္ William Ernest Henley ေရးသားသည့္ အဂၤလိပ္ကဗ်ာ(INVICTUS ) ကိုမွီျငမ္းျပဳ၍ ၁၉၃၆ ခု ႏွစ္ အိုးေ၀မဂၢဇင္း၊ အတြဲ ၆၊ အမွတ္ ၁ ေခါင္းႀကီးပိုင္းတြင္ အႏိုင္မခံ ကဗ်ာကို ေရးသား ထည့္သြင္းခဲ့ေၾကာင္း၊ ထိုအခါ သခင္ေအာင္ဆန္းသည္ တာ၀န္ခံ အယ္ဒီတာ ျဖစ္သျဖင့္ ေခါင္းႀကီးပိုင္းကို သခင္ေအာင္ဆန္းပင္ ေရးမည္ထင္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ထိုေခတ္အခါက အခ်ဳိ႕က ယင္းကဗ်ာကို သခင္ေအာင္ဆန္း မေရး၊ အစကနဦး ေရးသားသူမွာ ကဗ်ာဆရာ ပါေမာကၡႀကီး တစ္ဦးျဖစ္သည္ဟု လည္းေကာင္း၊ နာမည္ႀကီး သတင္းစာ ဆရာႀကီး တစ္ဦးျဖစ္သည္ဟု လည္းေကာင္း ယံုမွား သံသယ ရွိေနၾကေၾကာင္း၊ အႏိုင္မခံ ကဗ်ာကို သခင္ေအာင္ဆန္းပင္ ေရးမည္ဟု တစ္ထစ္ခ် ယံုၾကည္ပါေၾကာင္း တို႔ကို ေဖာ္ျပထားပါသည္။
႐ႈမ၀မဂၢဇင္း(၁၉၅၉)ႏွင့္ ပ်ဥ္းမငုတ္တို ကဗ်ာစာအုပ္(၁၉၆၈)မွ မင္းသု၀ဏ္ ဘာသာျပန္သည့္ ကဗ်ာ
အႏိုင္မခံ
ငါ့အား ဖံုးလႊမ္းထားေသာ လကြယ္သန္းေခါင္ ဤမိုက္ေမွာင္တြင္း မွေန၍ အႏိုင္မခံ အ႐ံႈးမေပးတတ္ေသာ ငါ၏စိတ္ကို ဖန္ဆင္းေပးသည့္ နတ္သိၾကားတို႔အား ငါ ေက်းဇူးဆိုပါ၏။
ေလာကဓံ တရားတို႔၏ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာ လက္ဆုပ္တြင္းသို႔ က်ေရာက္ ေနရေသာ္လည္း ငါကား မတုန္လႈပ္၊ မငိုေႂကြး။ ကံတရား၏ ႐ိုက္ ပုတ္ျခင္း ဒဏ္ခ်က္တို႔ေၾကာင့္ ငါ့ဦး ေခါင္းသည္ ေသြးသံတို႔ျဖင့္ ရဲရဲနီ၏။ ၫႊတ္ကား မၫႊတ္။
ဤေဒါသ ေလာဘတို႔ ႀကီးစိုးရာ ဌာန၏ အျခားမဲ့၌ကား ေသျခင္းတရား သည္ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာ ငံ့လင့္လ်က္ ရွိ၏။ သို႔ေသာ္လည္း ငါ့အား မတုန္လႈပ္ သည္ကိုသာ ေတြ႕ရအံ့။
သုဂတိသို႔ သြားရာ တံခါး၀သည္ မည္မွ် က်ဥ္းေျမာင္းသည္ျဖစ္ေစ၊ ယမမင္း၏ ေခြးေရပရပိုက္၌ ငါ့အျပစ္တို႔ ကို မည္မွ်ပင္မ်ားစြာ မွတ္သားထား သည္ျဖစ္ေစ ငါကား ဂ႐ုမျပဳ။ ငါသာ လွ်င္ ငါ့ကံ၏ အရွင္သခင္ျဖစ္၍ ငါသာ လွ်င္ ငါ့စိတ္၏ အႀကီးအကဲျဖစ္ေလ သည္။
(၁၉၅၉ ဧၿပီလ ႐ႈမ၀မဂၢဇင္းမွ ကူးယူေဖာ္ျပေသာ ကဗ်ာ ဘာသာျပန္)
ႏွစ္သံုးရာမွ ပဲ့တင္သံအသံလိႈင္း ကဗ်ာမွ ေမာင္ေသာ္က ဘာသာျပန္သည့္ ကဗ်ာ
အႏိုင္မခံ
ငါ့အား ဖံုးလႊမ္းအပ္သည့္
ညဥ့္နက္သန္းေခါင္ အေမွာင္တြင္းမွ
အသူရာတမွ် နက္လွေသာ
ေခ်ာက္ကမ္းပါး အတြင္းမွ
ငါ၏ မေၾကာက္တရားကို
ဖန္တီးထားသည့္
နတ္သိၾကားမ်ားကို
ငါ ေက်းဇူးဆိုပါ၏။
ေလာကဓံတရား၏
ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာ လက္ဆုပ္တြင္းသို႔
ငါသက္ဆင္းက်ေရာက္
ေသာ္ျငားလည္း
ငါကား မတုန္လႈပ္၊ မငိုေႂကြး
ကံတရား၏ ႐ိုက္ပုတ္ျခင္းေၾကာင့္
ငါ၏ ဦးေခါင္းတို႔သည္
ေသြးျဖင့္ ခ်င္းခ်င္းနီ၏။
သို႔ေသာ္ ၫႊတ္ကားမၫႊတ္။
ေလာဘ ေဒါသတို႔ႀကီးစိုးရာ
ဤကမၻာ၏ အျခားမဲ့၌
ေသျခင္းတရားသည္
ေၾကာက္ဖြယ္ငံ့လင့္၏။
သို႔ေသာ္ ငါ့အား
မတုန္လႈပ္သည္ကိုသာ ေတြ႕ရအံ့။
ေနာင္တြင္လည္း
မေၾကာက္ရြံ႕သည္ကို သာလွ်င္
အစဥ္ေတြ႕ရလတံၱ႕။
သုဂတိသုိ႔ သြားရာတံခါး၀သည္
မည္မွ်ပင္
က်ဥ္းေျမာင္းသည္ျဖစ္ေစ
ယမမင္း၏ ေခြးပုရပိုက္တြင္
ငါ၏ အျပစ္မ်ားမည္မွ်ပင္
ေရးျခစ္ထားေစ
ငါသာငါလွ်င္ ငါ့ၾကမၼာ၏ အရွင္
ငါသာငါလွ်င္ ငါ့ဘ၀၏သခင္
ျဖစ္ေတာ့သည္။
တစ္ဖန္ ျမေကတုက သခင္ေအာင္ ဆန္းႏွင့္ သူ႕ကဗ်ာ သူ႕နိမိတ္ေဆာင္းပါး (စစ္ျပန္မဂၢဇင္း ၁၉၈၁ ေဖေဖာ္၀ါရီ)တြင္ အႏိုင္မခံ ကဗ်ာကို သခင္ေအာင္ဆန္း ကိုယ္တိုင္ပင္လွ်င္ ေရးသားေၾကာင္းကို ကြၽန္ေတာ္ ရဲရဲႀကီး ေထာက္ခံ တင္ျပလို ပါသည္။ ဤသို႔ တင္ျပရာ၌ သခင္ ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ထိုအခ်ိန္ အခါက ရင္းႏွီးစြာ ေတြ႔ဆံုၾကလ်က္ စာေပ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ၾကသည္ကိုလည္း တင္ျပလိုပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္သည္ ၁၉၃၀-၃၁ ခုႏွစ္က ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္သို႔ ေရာက္လာခဲ့ပါသည္။ သခင္ေအာင္ဆန္းမွာမူ ၁၉၃၃ ခုႏွစ္တြင္ တကၠသိုလ္သို႔ ေရာက္လာခဲ့ပါသည္။ သူသည္ ၀ိဇၨာဘြဲ႕ကို ၁၉၃၇ ခုတြင္ ဆြတ္ ခူးပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္က ၁၉၃၇ တြင္ မဟာ၀ိဇၨာကို ဆြတ္ခူးပါသည္။ ၁၉၃၅-၃၆ ခုႏွစ္တြင္ သခင္ေအာင္ဆန္းသည္ မဂၢဇင္း တာ၀န္ခံ အယ္ဒီတာ ျဖစ္လာၿပီး ၁၉၃၆-၃၇ ခုႏွစ္တြင္ ကိုညိဳျမက မဂၢဇင္း တာ၀န္ခံအျဖစ္ ဆက္လက္ ထမ္းေဆာင္ပါသည္။ သခင္ေအာင္ဆန္းသည္ ၁၉၃၅-၃၆ ခုႏွစ္တြင္ မဂၢဇင္း တာ၀န္ခံျဖစ္လာစဥ္ ယင္းမဂၢဇင္း၏ ေခါင္းႀကီးပိုင္းတြင္ အႏိုင္မခံ ကဗ်ာကို ေရးသား ထည့္သြင္းပါသည္။
ဤဘာသာျပန္ ကဗ်ာကို သူကိုယ္တိုင္ဘာသာ ျပန္ေရးသားေၾကာင္းကိုလည္း ကြၽန္ေတာ္ ကိုယ္တိုင္ သိပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္သည္ သမဂၢ အသင္းသို႔ အားလပ္သည့္ အခ်ိန္တိုင္း သြားေရာက္လည္ပတ္ပါ သည္။ ထိုအခ်ိန္အခါက ၁၉၃၆ ခု ဇြန္ လတြင္ ကြၽန္ေတာ္မွာ ျမန္မာစာ ဌာနတြင္ အခ်ိန္၀က္ နည္းျပဆရာ အျဖစ္ ခန္႔ထားျခင္း ခံရၿပီး မဟာ၀ိဇၨာတန္းကို တက္ေရာက္ သင္ၾကားေနသည့္ အခါ ျဖစ္ပါသည္။ သမဂၢသို႔ ေရာက္သည့္အခါတိုင္း သခင္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ေတြ႕ၾကပါသည္။ တစ္ေန႔ေသာ္ သခင္ေအာင္ဆန္းက ကိုခ်မ္းျမ ကပၸတိန္ေအာ့ဖ္သည္ဆိုးလ္ (Captain of The Soul) ကို ခင္ဗ်ား ဘယ္လို ျပန္မလဲဟု ေမးပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္က ေပါရာဏ စကားမွာေတာ့ ကပၸတိန္ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရမ်ဳိးကို ထမုန္သူ ႀကီးဟူ၍ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မာလိန္မွဴး ဆိုရင္ ပိုေကာင္းပါလိမ့္ ထင္တယ္ဟူ၍ ျပန္ေျဖလိုက္ပါသည္။
ဤ ေ၀ါဟာရကိုလည္း သခင္ေအာင္ဆန္းက သေဘာ မက်သူပါ။ မႀကိဳက္ေသး ဘူးဗ်ာ၊ လူတိုင္း နားလည္ႏိုင္မွ ေကာင္းမွာဟူ၍ ေျပာၿပီး သူ၏ မွတ္စုအၾကမ္းစာ အုပ္ထဲတြင္ ယင္းကဗ်ာ ဘာသာျပန္ကို ေရးျခစ္လိုက္၊ ဖ်က္လုိက္ လုပ္ေနသည္ကိုပင္ ေတြ႕ရပါသည္။ ကိုေအာင္ဆန္းသည္ သြားေလရာ၌ စာအုပ္တစ္အုပ္ သူ၏ လက္ထဲတြင္ ပါလာတတ္ပါသည္။ ထိုအခါက သူ၏ လက္ထဲတြင္ လက္ေရြးစင္ အဂၤလိပ္ကဗ်ာ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္ (Selected Poems) တစ္အုပ္ ရွိေနပါ သည္။ အႏိုင္မခံ ကဗ်ာကို ကိုေအာင္ဆန္း ေရးသားရာ၌ အိုးေ၀မဂၢဇင္း ေခါင္းႀကီးပိုင္းတြင္ သူ၏ နာမည္ မပါေၾကာင္းမွာ အဆန္း မဟုတ္ပါ။ ေခါင္းႀကီးပိုင္းကို ေရးသားသူ၏ အမည္မွာ မဂၢဇင္းတို႔ ထံုးတမ္းစဥ္လာ အရ ပါေလ့ပါထ မရွိၾကပါ။ ေခါင္းႀကီးပိုင္းကို တာ၀န္ခံ အယ္ဒီတာမ်ားက သာလွ်င္ ေရး သားၾကရစျမဲ ျဖစ္ပါသည္။ အျခား ကဗ်ာတစ္ပုဒ္စ၊ ႏွစ္ပုဒ္စကိုလည္း သခင္ေအာင္ဆန္း ေရးဖူးသည္ကို သိပါသည္။ သို႔ေသာ္ သူ၏အမည္ကို မေတြ႕ရပါ။
သခင္ေအာင္ဆန္း၏ ကဗ်ာကို ဖတ္႐ႈပါလွ်င္ အလြန္ေလးနက္ ေျပာင္ေျမာက္ေသာ အဖြဲ႔အႏြဲ႔၊ ရဲေသြးရဲမာန္ စိတ္ဓာတ္ကို ေသြးသြင္းေပးေသာ စကားလံုးမ်ားကို ေတြ႔ၾကရပါသည္။ ထို႔ျပင္ အဂၤလိပ္ဘာသာမွ ျမန္မာျပန္ဆိုပံုမ်ား သည္လည္း အလြန္ ေလးနက္ေပၚလြင္ လွသည္။ ျမန္မာဆန္ေသာ ေ၀ါဟာရမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ၿပီး အကြက္က်က် သူ႔ ေနရာႏွင့္သူ ထားသို သံုးစြဲတတ္သည္ မွာမ်ားစြာ ခ်ီးမြမ္းဖြယ္ ျဖစ္ပါသည္”ဟု ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။
ေမာင္ေသာ္က ႏွစ္သံုးရာမွ ပဲ့တင္ သံ အသံလိႈင္းကဗ်ာမ်ား စာအုပ္ထုတ္ ေ၀မႈႏွင့္ စစ္ျပန္မဂၢဇင္းတြင္ ေမာင္ေသာ္ က၏ သခင္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ ေဆာင္းပါးႏွင့္ ျမေကတု၏ သခင္ ေအာင္ဆန္းႏွင့္ သူ႕ကဗ်ာ သူ႔နိမိတ္ ေဆာင္းပါးမ်ား ေဖာ္ျပမႈတို႔ႏွင့္ မေရွး မေႏွာင္းမွာပင္ ေရွ႔သို႔စာေစာင္တြင္ သိန္းေဖျမင့္က အိုးေ၀မဂၢဇင္းမွ အႏိုင္ မခံ ကဗ်ာကို မင္းသု၀ဏ္က ဘာသာ ျပန္ဆိုေဖာ္ျပေၾကာင္း ေရးသားသည္ဟု ဆိုၾကျပန္သည္။ အိုးေ၀မဂၢဇင္း(၁၉၃၆) တြင္ အႏိုင္မခံ ကဗ်ာကို ေခါင္းႀကီးပိုင္း အျဖစ္ ေဖာ္ျပစဥ္က ဘာသာျပန္ဆိုသူ၏ ကေလာင္အမည္ ေဖာ္ျပျခင္းမျပဳခဲ့မႈ၊ မင္းသု၀ဏ္က ႐ႈမ၀မဂၢဇင္းႏွင့္ ပ်ဥ္းမ ငုတ္တို ကဗ်ာ စာအုပ္တြင္ ထပ္မံဘာ သာျပန္ဆိုေဖာ္ျပမႈ၊ မင္းသု၀ဏ္ကဲ့သို႔ပင္ ေမာင္ေသာ္ကက ႏွစ္သံုးရာမွပဲ့ တင္သံ အသံလိႈင္း ကဗ်ာမ်ား စာအုပ္တြင္ ထပ္မံ ဘာသာျပန္ဆို ထည့္သြင္းထားမႈ၊ ျမန္မာ ဘာသာျပန္ဆိုတိုင္း ကဗ်ာအမည္ အျဖစ္ အႏိုင္မခံ ကိုပင္ သံုးစြဲၾကမႈ၊ အိုးေ၀မဂၢ ဇင္း(၁၉၃၆)မွ အႏိုင္မခံ ကဗ်ာ ဘာသာ ျပန္ဆိုသူကို ေမာင္ေသာ္က၊ ျမေကတုႏွင့္ သိန္းေဖျမင့္တို႔က ေဖာ္ထုတ္လာၾကမႈ တို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာ စာေပနယ္တြင္ အႏိုင္ မခံ ကဗ်ာဘာသာ ျပန္ဆိုသူမွာ ပေဟဠိ ဆက္လက္ျဖစ္ၾကရသည္။ ေခတ္အဆက္ဆက္ ထုတ္ေ၀ေသာ စာနယ္ဇင္း မ်ား၏ စာမ်က္ႏွာထက္တြင္ ထိုပေဟဠိ မွာ ရွင္သန္ေနဆဲရွိသည္။
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ပန္းအလကၤာ မဂၢဇင္းမွ ေမာင္ေၾကာ့ေ၀ ၏ အႏိုင္မခံ ကဗ်ာကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ ဆန္း ေရးမေရး၊ ဒဂုန္တာရာကို ေမး ၾကည့္ေစခ်င္သည္ ေဆာင္းပါးနိဂံုးတြင္“မည္သို႔ပင္ဆိုေစ၊ စစ္ၿပီးေခတ္မွာ ေအာင္ဆန္း သို႔မဟုတ္ အ႐ိုင္း၊ ညိဳျမ ေခၚ မတုန္မလႈပ္ေက်ာက္႐ုပ္ဟု သူတို႔ ႏွစ္ဦး၏ ႐ုပ္ပံုလႊာကို အနီးကပ္ပံုေဖာ္ ေရးဖြဲ႔ခဲ့ေသာ ကိုလိုနီေခတ္ ေက်ာင္းသား လႈပ္ရွားမႈမွာ ပါ၀င္ခဲ့သူ သက္ရွိထင္ရွား ရွိေနေသးသည့္ ဆရာႀကီး ဒဂုန္တာရာ အား အိုးေ၀မဂၢဇင္း ေခါင္းႀကီး အႏိုင္မခံ ကဗ်ာ မည္သူ ေရးခဲ့ပါသနည္း ဆိုသည့္ အေျဖကို ေမးျမန္းရန္သာ က်န္ရွိေနပါ ေၾကာင္း”ဟု ေဖာ္ျပထားပါသည္။
ထို ပန္းအလကၤာ မဂၢဇင္း၏ ေဖာ္ျပခ်က္ အရ လွ်ပ္တစ္ျပက္ဂ်ာနယ္ အတြဲ-၂၊ အမွတ္ ၆၉၊ ၂၂.၀၁.၂၀၁၀)က ဆရာႀကီးဒဂုန္ တာရာအား ေမးျမန္းခဲ့ရာ၌“ဒီကဗ်ာ ကို ကိုေအာင္ဆန္း ေရးမေရး ကြၽန္ေတာ္လည္း ေသေသခ်ာခ်ာ မမွတ္မိေတာ့ ဘူးဗ်။ ကိုညိဳျမ ေရးတယ္ ဆိုတာေတာ့ ဖတ္ဖူးတယ္။ စာမေခ်ာလို႔ေတာင္ မင္း သု၀ဏ္က ျပင္ေပးတယ္လို႔ ဖတ္ဖူးတယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္တုန္းက ကြၽန္ေတာ္က ၁၀ တန္းဗ်။ ကိုေအာင္ဆန္း အႏိုင္မခံ ကဗ်ာကို ေရးမေရး ဆိုတာေတာ့ ကြၽန္ ေတာ္လည္း ေသေသခ်ာခ်ာ မသိဘူး” ဟု ေျဖဆိုခဲ့ပါသည္။ ထို႔ျပင္ Popular News Journal (အတြဲ-၂၊ အမွတ္ ၁၉၊ ၂၀.၀၅.၂၀၁၀)က စစ္ျပန္မဂၢဇင္း မွ ျမေကတု၏ သခင္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ သူ႕ကဗ်ာ သူ႔နိမိတ္ ေဆာင္းပါးကို ျပန္လည္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
၁၉၈၇ ခုႏွစ္တြင္ စာေပ ဗိမာန္က ႀကီးမွဴး၍ ဘာသာျပန္ စာေပစာတမ္း ဖတ္ပြဲ က်င္းပခဲ့ရာ၌ စာေရးဆရာေမာင္ထြန္းသူႏွင့္ ေမာင္ျမင့္ႂကြယ္တို႔က ဘာ သာျပန္ရသ စာေပစာတမ္းကို ဖတ္ၾကားခဲ့ၾကပါသည္။ ထိုစာတမ္းတြင္“ဘာသာျပန္ ကဗ်ာသမိုင္းတြင္ ထင္ရွားေသာ ပုဂိၢဳလ္တစ္ဦးအျဖစ္ အသိ အမွတ္ျပဳၾကရသည့္ ဆရာႀကီး ဦးခင္ေဇာ္(ေက)က“စင္စစ္ ကြၽန္ေတာ္ ဘာသာျပန္ ကေလာင္ကုိ စတင္ ကိုင္စဥ္က ျမန္မာစကားေျပကို ဘာသာျပန္ခဲ့ ျခင္း မဟုတ္ပါ။ ျမန္မာကဗ်ာကို ဘာသာ ျပန္ဆိုျခင္းသာ ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ လူႀကိဳက္မ်ားခဲ့သည့္ ေခတ္စမ္းကဗ်ာ မ်ားကို ျပန္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ အထူး သျဖင့္ ေဇာ္ဂ်ီႏွင့္ မင္းသု၀ဏ္တို႔၏ လက္ရာမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ပထမဆံုး ဘာသာျပန္ခဲ့သည္မွာ ၁၉၂၆-၂၇ ေလာက္က ေဇာ္ဂ်ီ၏ ပိေတာက္ပန္း ကဗ်ာျဖစ္ပါသည္”ဟု ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္ခဲ့ဖူးပါသည္။
ထိုေခတ္ကာလက ကြၽန္ေတာ္တို႔ အလြန္ ႏွစ္သက္စြဲလမ္း ခဲ့ဖူးေသာ ျမန္မာဘာသာျပန္ ရသကဗ်ာ တစ္ပုဒ္အေၾကာင္း တင္ျပခ်င္ပါသည္။ ထိုကဗ်ာမွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢထုတ္ အုိးေ၀ မဂၢဇင္း၌ ပါခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထိုကဗ်ာကို ေရးသူမွာ အဂၤလိပ္ကဗ်ာ ဆရာ ၀ီလွ်ံအမ္း နက္ဟင္းနေလးျဖစ္၍ ကဗ်ာအမည္မွာ အင္ဗစ္တပ္စ္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုကဗ်ာကုိ အိုးေ၀ညိဳျမ (ဦးညိဳျမ)က အႏိုင္မခံ ဟူေသာအမည္ျဖင့္ ဘာသာျပန္၍ ဆရာ မင္းသု၀ဏ္က တည္းျဖတ္ခဲ့သည္ဟု ဆိုပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔အဖို႔ ထိုကဗ်ာသည္ အလြန္ရသ ေျမာက္ေသာ ဘာသာ ျပန္ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ ျဖစ္ပါသည္”ဟု ေဖာ္ ျပထားပါသည္။ စာတမ္းရွင္မ်ား ျဖစ္သည့္ ေမာင္ထြန္းသူႏွင့္ ေမာင္ျမင့္ႂကြယ္ တို႔က အိုးေ၀မဂၢဇင္း(၁၉၃၆)မွ အႏိုင္မခံ ကဗ်ာကို အိုးေ၀ညိဳျမက ျမန္မာဘာ သာသို႔ျပန္ဆို၍ မင္းသု၀ဏ္ တည္းျဖတ္ေၾကာင္းအား စာေပလုပ္သား မဂၢဇင္း (၁၉၈၁၊ ဒီဇင္ဘာလ)မွ စာေရးဆရာ တိုက္စိုး၏ ေဆာင္းပါးကို ကိုးကားထား ပါသည္။
ထို႔ေနာက္ ခ်င္းတြင္း ခ်စ္ေသြးက ဦးညိဳျမႏွင့္ ေျခလွမ္းႏွစ္ရာ ေဆာင္းပါး (စာေမာ္ကြန္း၊ ၁၉၈၆ ဧၿပီလ)တြင္“ႏွစ္သံုးရာမွ ပဲ့တင္သံအသံလိႈင္းကဗ်ာ မ်ား စာအုပ္တြင္ အႏိုင္မခံ ကဗ်ာကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဘာသာျပန္သည္ဟု ေဖာ္ျပပါရွိသည္။ စာအုပ္ေတြက မွားေရး၍ ကူးယူ ေဖာ္ျပၾကေသာ စာ အုပ္အသီးသီးက (က်ဴရွင္ အထူးထုတ္ စာအုပ္အထိ) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဘာသာျပန္သည္ဟု ေရးေနၾကဆဲ။ ဦးညိဳျမ လက္ေရးမူကို ဖိုတိုစတက္ေကာ္ ပီလုပ္၍ ဤINVICTUS ကဗ်ာကို ဦးညိဳျမ ဘာသာျပန္သည္ဟု (စာေပ လုပ္သား မဂၢဇင္းတြင္ ထင္ပါသည္။) ရွင္းျပၿပီးပါလ်က္ ယေန႔တိုင္ အမွတ္ မွားကာ ေရးေနၾကသည္မွာ အံ့ၾသစရာ ပင္”ဟုေဖာ္ျပထားၿပီးေနာက္ မႏၲေလး ၿမိဳ႕တြင္ ဦးေမာင္ေမာင္တင္ (မဟာ ၀ိဇၨာ)၊ ဦးညိဳျမ၊ ေဒါက္တာေဌး၀င္းႏွင့္ ခ်င္းတြင္းခ်စ္ေသြးတို႔ ေတြ႕ဆံုစား ေသာက္ၾကၿပီးေနာက္ အိုးေ၀မဂၢဇင္းမွ အႏိုင္မခံ ကဗ်ာဘာသာျပန္ဆိုမႈႏွင့္ စပ္ လ်ဥ္း၍ ေမးျမန္းျဖစ္ပံုကို ေအာက္ပါ အတိုင္း ေဖာ္ျပထားပါသည္။
“ဆရာ ကဗ်ာ ဘာသာျပန္ကိစၥ”
“ေၾသာ္ ဒါလား”
“ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ျပန္တယ္တဲ့။ မင္းသု၀ဏ္ျပန္တာတဲ့။ အဲဒါေတြ”
“ဟုတ္သားပဲ ေျပာမယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က ထည့္တယ္။ တခ်ဳိ႕မေခ်ာတဲ့ ေနရာကေလးေတြ မင္းသု၀ဏ္က ျပင္ေပးတယ္”
“ဗိုလ္ခ်ဳပ္ျပန္တယ္ဆိုတာ စာအုပ္တိုင္းမွာ ဦးသိန္းေဖျမင့္က ေရွ႔သို႔မွာ ဆရာမင္းသု၀ဏ္ျပန္တာလို႔ ေရးဖူးတယ္ ဆရာ။ အဲဒါ”
“ဒီလို ဒီလို အဲဒီတုန္းက ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ ထမင္းစား၀ိုင္းမွာ ဆရာ ေဇာ္ဂ်ီ၊ ဆရာမင္းသု၀ဏ္တို႔ ဆံုတတ္ ၾကတယ္။ ကြၽန္ေတာ္က ဘာသာျပန္ ၿပီး ဆရာ မင္းသု၀ဏ္ကိုျပတယ္။ ဆရာမင္းသု၀ဏ္က မေခ်ာတာေလးေတြ ေခ်ာေအာင္ျပင္ေပးတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က အိုးေ၀မဂၢဇင္းမွာ ထည့္ေပးတယ္။ ဒါပါပဲ”
“မူကြဲေနၾကတာက”
“ဒါက အိုးေ၀မဂၢဇင္း မူရင္း ရွိသားပဲ”
ခ်င္းတြင္း ခ်စ္ေသြးႏွင့္ ညိဳျမတို႔ ၏ ေတြ႕ဆံု ေမးျမန္းေျဖၾကားမႈ၊ ေမာင္ထြန္းသူႏွင့္ ေမာင္ျမင့္ႂကြယ္တို႔၏ ဘာသာျပန္ ရသစာေပ စာတမ္းမွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္၊ တိုက္စိုး၏ ေဆာင္းပါးမွ ေဖာ္ျပခ်က္၊ ဒဂုန္တာရာ၏ ဖတ္႐ႈ မွတ္သားမိသမွ် ႏွင့္ ျမေကတု၊ ေမာင္ေသာ္ကႏွင့္ သိန္း ေဖျမင့္တို႔၏ အႏိုင္မခံ ဘာသာျပန္ဆိုသူ အမည္ ထုတ္ေဖာ္မႈတို႔သည္ အႏိုင္မခံ ကဗ်ာ ဘာသာျပန္ဆိုမႈ ပေဟဠိတြင္ ေတြးဆဆင္ျခင္စရာမ်ား ျဖစ္ၾကပါ သည္။ ထိုသို႔ေတြးဆ ဆင္ျခင္ရာ၌ အခ်ိန္ ကာလၾကာျမင့္မႈႏွင့္ ျမင္ရၾကားရ၊ ေတြ႔ ရ ဖတ္ရသမွ်မွ လူ႕သဘာ၀ အရ အမွတ္ မွားတတ္မႈကိုလည္း သတိမူၾကရပါလိမ့္ မည္။
ေကျမဴး
(ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ႏွစ္ငါးဆယ္ (၁၉၂၀-၁၉၇၀)စာေစာင္၊
ဘာသာ ျပန္စာေပစာတမ္းမ်ား(စာေပဗိမာန္)၊
ရာ ျပည့္ဦးစိုးၫႊန္႔၏ ၂၀ရာစု ျမန္မာစာေရး ဆရာ ၁၀၀၊
ညိဳျမ၏ ကြၽန္ေတာ္ ငရဲေခြး ေဆာင္းပါးေရးစဥ္က ေဆာင္းပါး (အိုးေ၀ေရႊရတု သဘင္ လက္ေရြးစင္ စာအုပ္)၊
ခ်င္းတြင္းခ်စ္ေသြး၏ ဦးညိဳျမ ႏွင့္ေျခလွမ္း ၂၀၀ ေဆာင္းပါး၊ (စာေမာ္ ကြန္း ၁၉၈၆ ဧၿပီ)၊
ျမေကတု၏ သခင္ ေအာင္ဆန္းႏွင့္ သူ႕ကဗ်ာသူ႕နိမိတ္ ေဆာင္းပါး Popular News Journal 20.05.2010 တို႔ကို ညိႇႏိႈင္းကိုးကား သည္။)
( မူရင္း - ေရႊအျမဳေတ မဂၢဇင္း၊ ႏုိ၀င္ဘာလ ၂၀၁၀)
Post a Comment