မွတ္တိုင္သစ္...

(Major Sai Thein Win, a former deputy commander of a top-secret military factory at a town called Myaing)

တပ္မႉးတပ္သား ေျပာစကား (၀၃၈)

ျမန္မာစစ္အစိုးရမွာ ‘အဏုျမဴလက္နက္ေတြထုတ္လုပ္မယ့္ ႏ်ဴးကလီးယားစီမံကိန္း’ ရိွေနတယ္ဆိုတဲ့ အေထာက္အထားတခ်ိဳ႕ကို ယူေဆာင္ၿပီး၊ ျပည္ပကိုထြက္ခြါလာခဲ့သူကေတာ့ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္မွာ စစ္အင္ဂ်င္နီယာအရာရိွ အျဖစ္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ ဗိုလ္မႉးေဟာင္း စိုင္းသိန္း၀င္းပါ။ တပ္မေတာ္နည္းပညာတကၠသိုလ္ DSTA ဗိုလ္သင္တန္း အပတ္စဥ္(၁) က ေက်ာင္းဆင္းခဲ့ၿပီးေတာ့၊ ရုရွႏိုင္ငံမွာ ဒံုးက်ည္ဆိုင္ရာ စက္မႈလက္မႈ ဘာသာရပ္နဲ႔ မဟာသိပၸံဘြဲ႔ ရယူခဲ့သူ ဗိုလ္မႉးေဟာင္း စိုင္းသိန္း၀င္းရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ေတြကို ဒီသီတင္းပတ္ ရဲ႕ “တပ္မႉးတပ္သား ေျပာစကား” အပတ္စဥ္က႑မွာ ဦးေရာ္နီညိမ္းက စီစဥ္ တင္ဆက္ထားပါတယ္။

ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ဗိုလ္မႉး စိုင္းသိန္း၀င္းခင္ဗ်ာ။ ေနာက္ဆံုး တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ တပ္ကို က်ေနာ္တို႔ ကို အရင္ဆံုး ေျပာျပေပးပါ ခင္ဗ်ာ။

ဗိုလ္မႉးစိုင္းသိန္း၀င္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ က်ေနာ္ အမွတ္(၁) သိပၸံႏွင့္နည္းပညာဆိုင္ရာပစၥည္းထုတ္လုပ္ေရး အလုပ္ရံုမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ ပါတယ္ ခင္ဗ်။

ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ အဲဒီ စက္ရံုက က်ေနာ္တို႔ ကပစ (ကာကြယ္ေရးပစၥည္းစက္ရံု) နဲ႔ မဆိုင္ဘူးေပါ့ေနာ္။

ဗိုလ္မႉးစိုင္းသိန္း၀င္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ကပစ နဲ႔ မဆိုင္ပါဘူး။ သူက “တပ္မေတာ္ သိပၸံႏွင့္နည္းပညာသုေတသနဌာနခ်ဳပ္” ရဲ႕ လက္ေအာက္ခံ တပ္ ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဗိုလ္မႉးတို႔ ေခၚၾကတာ “သသန” ဆိုတဲ့ဟာလား မသိဘူး။

ဗိုလ္မႉးစိုင္းသိန္း၀င္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ခင္ဗ်။ အတိုေကာက္ သသန လို႔ေခၚပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ စက္ရံုကိုေတာ့ အတိုေကာက္ သနလ(၁) လို႔ ေခၚပါတယ္ ခင္ဗ်။

ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ အရွည္က ဘယ္လိုပါလဲခင္ဗ်ာ။

ဗိုလ္မႉးစိုင္းသိန္း၀င္း။ ။ သိပၸံႏွင့္နည္းပညာဆိုင္ရာပစၥည္းထုတ္လုပ္ေရး အလုပ္ရံုပါ။

ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ သသန က အရာရွိခ်ဳပ္လား ဒါမွမဟုတ္ ညႊန္ၾကားေရးမႉးလား မသိဘူးခင္ဗ်၊ ေနျပည္ေတာ္ စစ္ရံုးမွာ ထိုင္တာေလ။

ဗိုလ္မႉးစိုင္းသိန္း၀င္း။ ။ ဌာနခ်ဳပ္မႉး လို႔ ေခၚပါတယ္ ခင္ဗ်။ တပ္မေတာ္သိပၸံႏွင့္နည္းပညာသုေတသနဌာနခ်ဳပ္၊ ဌာနခ်ဳပ္မႉး ပါခင္ဗ်။

ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ Major General post နဲ႔ တူတယ္ေနာ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ post နဲ႔တူတယ္။

ဗိုလ္မႉး စိုင္းသိန္း၀င္း။ ။ ဟုတ္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ Major General ပါ။

ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ခင္ဗ်။ အဲဒီေတာ့ ဗိုလ္မႉး ျမန္မာႏိုင္ငံထဲကေန ထြက္လာတာကိုေတာ့ အားလံုးက သိထားၿပီးၿပီေပါ့ ေနာ္။ ဗိုလ္ မႉးေျပာတဲ့ ဒီ Al Jazeera နဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လတုန္းက လႊင့္ထုတ္ခဲ့တာေတြ၊ ဗုိလ္မႉး ယူလာတဲ့ ပစၥည္းေတြကို စစ္ေဆးေပးတဲ့ Robert Kelley ၊ IAEA (ကုလသမဂၢအဖဲြ႔အစည္း ျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာအႏုျမဴစြမ္းအင္ ေအဂ်င္စီ International Atomic Energy Agency) က တာ၀န္ရွိလူႀကီး ေဟာင္း တစ္ေယာက္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ Mr. Kelley ရဲ႕ေျပာျပခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ အႏုျမဴဗံုးအႏုျမဴလက္ နက္အထိ ထုတ္လုပ္ဖို႔ ႀကံစည္ေနတယ္ဆိုတဲ့ အေထာက္အထားေတြကို ဗိုလ္မႉး ရႏိုင္သေလာက္ ယူလာခဲ့တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က နားလည္သ ေဘာေပါက္ထားပါတယ္။ အဲဒါေတြကိုလည္း ဒီ Robert Kelley နဲ႔ စစ္ေဆးၿပီးေတာ့ ကမာၻကသိေအာင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကား ျပသတယ္ေပါ့ ေနာ္။ အခု ဗိုလ္မႉးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဒီဇင္ဘာလ(၆)ရက္ေန႔က ျမန္မာသတင္းစာထဲမွာ ပါၿပီးေတာ့၊ အေမရိကားက PBS (Public Broadcasting Service) အသံလႊင့္ဌာန နဲ႔ ၾသစႀတီးယား (Austria) က ProPublica မဂၢဇင္းေတြကေန ေရးသားၾကတဲ့ကိစၥမွာ၊ ဗိုလ္မႉးရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ေတြကို ထပ္ဆင့္ၿပီးေတာ့ Robert Kelley ရဲ႕ ေထာက္ခံခ်က္ေတြကို သူတို႔က ပယ္ခ်ၿပီး ေျပာပါတယ္။ အဲဒီ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္တို႔ အေသးစိပ္ မသြားခင္မွာ ဗိုလ္မႉးအေနနဲ႔ ၿခံဳငံုၿပီးေတာ့ ဘာမ်ား ျပန္ေျပာခ်င္ပါသလဲ ခင္ဗ်ာ။

ဗိုလ္မႉးစိုင္းသိန္း၀င္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ေရွ႕ေနေကာင္းလို႔ရွိရင္ ဘယ္အမႈပဲျဖစ္ျဖစ္ ကြင္းလံုးကၽြတ္လြတ္မယ္ဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးေတာ့ မရွိပါဘူးခင္ဗ်။ အခု သူတို႔ PBS ၊ ProPublica ကေနၿပီး ျပန္ေခ်ပတာကေတာ့ ေခ်ပတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒီအျဖစ္မွန္ကို သိတာက က်ေနာ္ တစ္ေယာက္တည္း မဟုတ္ပါဘူး။ တျခားလူေတြ ရာနဲ႔ ေထာင္နဲ႔ ခ်ီၿပီးရွိပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ လူသက္ေသ၊ ပစၥည္းသက္ေသ ထြက္လာဖို႔ ရွိပါတယ္။ အခု ProPublica ကေနၿပီးေတာ့ ဒါကို မွားတယ္ လို႔၊ သူတို႔ က “Robert Kelley မွားတယ္၊ က်ေနာ္မွားတယ္” ဆိုၿပီးေတာ့ ေျပာထားတဲ့ ဥစၥာေလး ေတြကေတာ့၊ သူတို႔ အေနနဲ႔ ေကာက္ခ်က္ခ်တာ ေစာတယ္လို႔ပဲ က်ေနာ္ကေတာ့ သံုးသပ္ပါတယ္။

ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ေနာက္တစ္ခုက က်ေနာ္တို႔က စဥ္းစားရတာေပါ့ေလ၊ ဆိုလိုတာက Robert Kelley နဲ႔ ဗုိလ္မႉးစိုင္းသိန္း၀င္းတို႔ ေျပာ ဆိုထားခ်က္ေတြကို ဟုတ္မဟုတ္ စစ္ေဆးဖို႔ ဆိုၿပီးေတာ့ IAEA မွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြလည္း ပါတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ ေနာက္ တခါ ဗိုလ္မႉးယူလာတဲ့ ဓါတ္ပံုထဲမွာပါတဲ့ စက္ႀကီးေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ “ဒါဟာ အႏုျမဴဗံုးလက္နက္စီမံကိန္းမွာ သံုးတာ မဟုတ္ဘူး။ ဂ်ာမန္ အစိုးရပိုင္းကလည္း သူတို႔ ဒီစက္ေတြကို စစ္ေဆးၿပီးသားပါ” ဆိုတဲ့ ဟာမ်ိဳး ေျပာသြားတာေတြ ရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဆိုေတာ့၊ အဲဒါေတြကေကာ အဲဒီမွာ ေျပာတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေပါ့ေနာ္၊ သူလည္းပဲ အရင္တုန္းက IAEA ရဲ႕ ဒုညႊန္ၾကားေရးမႉးေဟာင္း ျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ Olli Heinonen ရဲ႕ေျပာဆိုခ်က္၊ သူတို႔ရဲ႕ေဆာင္းပါးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ specifically ေပါ့ေနာ္ က်ေနာ္ ျပန္ၿပီး ေမးၾကည့္ခ်င္ပါတယ္။ အဲဒီစက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဗိုလ္မႉး ဘာ ေျပာခ်င္ပါသလဲ ခင္ဗ်။ ဒီစက္ႀကီး ေရာက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီစက္ႀကီးကို run လုပ္တာတို႔ စစ္ေဆးတာတို႔ကို ဗိုလ္မႉးနဲ႔ အတူ ပါရွိေနတဲ့ဟာကိုပါ က်ေနာ္တို႔ ဒီ Al Jazeera ရုပ္ျမင္သံၾကားမွာ ျမင္ခဲ့ရတယ္ေလ။

(Al Jazeera ရုပ္ျမင္သံၾကား။ ။ Myanmar's Military Ambitions

http://english.aljazeera.net/programmes/general/2010/05/201053110470990951.html)

ဗိုလ္မႉးစိုင္းသိန္း၀င္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ CNC စက္ေတြပါခင္ဗ်၊ အတိုေကာက္ ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့။ Computerized Numerical Control (ကြန္ပ်ဴတာကိန္းဂဏန္းမ်ားျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ တြင္ခံုစက္တစ္မ်ိဳး)။ အဲဒီစက္ေတြက Turning & Milling တြင္ခံု (ကြန္ပ်ဴတာျဖင့္ တြင္ခံုလုပ္ ငန္း ျပဳလုပ္ျခင္း) အမ်ိဳးအစားေတြပါပဲ။ အဓိက သူ အားသာတာကေတာ့ designေတြကို၊ ကြန္ပ်ဴတာထဲမွာ graphic designေတြကို အရင္ဆံုး ပံုစံ model ေတြကို တည္ေဆာက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီအေပၚမွာ မူတည္ၿပီး program ဆြဲ၊ ဆြဲၿပီး ရလာတဲ့ program ေတြကို စက္မွာ ျပန္ၿပီး ခိုင္းေစ လို႔ရတယ္ေပါ့။ အဲဒီသေဘာမ်ိဳးပါ၊ အဲဒီစက္ေတြက အဓိက ကေတာ့ ဘယ္လို ပစၥည္းမ်ိဳးကိုမဆို ေပါ့ ေနာ္။ လုပ္ႏိုင္တဲ့ စက္ေတြပါပဲ။ ဒါေတြက ႏ်ဴကလီးယားဗံုး လုပ္မယ့္ စက္ေတြ rocket လုပ္မယ့္စက္ေတြလို႔ သြားေျပာလို႔ေတာ့ မရဘူးေပါ့ဗ်ာ။

ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဆိုလိုတာက ထုတ္လုပ္ခ်င္တဲ့ ပစၥည္းမ်ိဳးကို ဘယ္ပစၥည္းမ်ိဳး ထုတ္လုပ္မယ္ဆိုတာ အရင္္ဆံုး design ဆြဲ ေပးတဲ့ေနရာမွာ တိုက္ရိုက္ျဖစ္ေစ၊ သြယ္၀ိုက္ၿပီးေတာ့ အေထာက္အကူေပးတဲ့ စက္ပစၥည္းမ်ိဳး သေဘာပါလား ခင္ဗ်ာ။

ဗိုလ္မႉးစိုင္းသိန္း၀င္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ခင္ဗ်။ က်ေနာ္တို႔ ဒါ Machine Shop (စက္ပစၥည္း အလုပ္ရံု) ဆိုေတာ့ ဒီ စက္ရံုကေနထြက္တဲ့ ပစၥည္းေတြဟာ ကားအစိပ္အပိုင္းေတြလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ကားအစိပ္အပိုင္း ျဖစ္သြားမယ္ ဆိုရင္လည္း ကားပစၥည္းထုတ္လုပ္ေရး စက္ရံုေပါ့။ မီးရထားနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ပစၥည္းေတြထုတ္မယ္ဆိုလည္း ဒါ မီးရထား စက္ပစၥည္းဆိုင္ရာ ပစၥည္းထုတ္လုပ္ေရး စက္ရံုေပါ့။ က်ေနာ္တို႔က rocket အတြက္ သံုးမယ္ဆိုရင္လည္း rocket အတြက္ ပစၥည္းေတြကို ထုတ္လုပ္ေပးတဲ့ စက္ေတြလို႔ပဲ က်ေနာ္တို႔ အၾကမ္းဖ်ဥ္းေျပာလို႔ ရမွာေပါ့။

ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဗိုလ္မႉးက ရုရွ ႏိုင္ငံမွာ သင္ယူလာခဲ့တာက rocket နဲ႔ ပတ္သက္တာ ဒံုးက်ည္ေပါ့ ေနာ္၊ အခု ေျပာေနတဲ့ အတုိင္းဆိုရင္။

ဗိုလ္မႉး စိုင္းသိန္း၀င္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ခင္ဗ်။

ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဒီ ဒံုးက်ည္ပညာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ရွိရင္ အခုသူတို႔ ေျပာေနတဲ့ ဂ်ာမနီက ၀ယ္ယူလိုက္တဲ့ စက္ႀကီးဟာ ဒံုးက်ည္ rocketနဲ႔ ပတ္သက္ဖို႔ရာအေၾကာင္း ျမင္ပါသလား။ ဗိုလ္မႉးရဲ႕ သင္ၾကားတတ္ေျမာက္လာတဲ့ ပညာအရေရာ၊ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္လုပ္ေနရတဲ့ အေတြ႔ အႀကံဳအရေရာ၊ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက။

ဗိုလ္မႉးစိုင္းသိန္း၀င္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ အဓိကရည္မွန္းခ်က္ကေတာ့ ဒီ rocket engine ရဲ႕ အစိပ္္အပိုင္းေတြကို ထုတ္လုပ္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္လည္း စက္သာ အျပည့္အ၀ ရလာခဲ့မယ္ဆိုရင္၊ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ခ်င္တဲ့ အစိပ္အပိုင္းကို အျပည့္အ၀ လုပ္ႏိုင္မွာေပါ့။ အခုဟာက က်ေနာ္တို႔ ၀ယ္လာတဲ့စက္ေတြမွာ control ပိုင္းဆိုင္ရာ တစ္ခ်ိဳ႕ module ေတြကို ျဖဳတ္ခ်ထားတာရွိတယ္။ (modular = မတူညီတဲ့ ယူနစ္ မ်ားစြာနဲ႔ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ပစၥည္းတစ္ခု။ module = modular ထဲက ယူနစ္တစ္ခု။ အစိပ္အပိုင္းမ်ားစြာပါ၀င္တဲ့ ပစၥည္းတစ္ခုထဲက အစိပ္အပိုင္း ပါ။ ဥပမာ modular က ‘အိမ္’ ဆိုလွ်င္၊ ဧည့္ခန္းဟာ အိမ္ထဲက module တစ္ခု)။ ဒီ ဂ်ာမန္ကုမၸဏီ ကေနၿပီးေတာ့ sanction (အေနာက္ႏိုင္ငံ မ်ား၏ ျမန္မာစစ္အစိုးရအေပၚ အေရးယူပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္မႈ) ေၾကာင့္မို႔လို႔ ပိတ္ထားတဲ့ အစိပ္အပိုင္းေတြေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီ အစိပ္အပိုင္း၊ အထူး special အစိပ္အပိုင္းေတြကို သူတို႔က ထည့္မေပးလိုက္ဘူး။ အဲဒီ control unit ေတြကိုေပါ့။ အဲဒါ ေတြကိုလည္း က်ေနာ္ တခါက သူတို႔ရဲ႕ technician ကို က်ေနာ္ေမးၾကည့္တယ္။ 5 axis control ကို ဘာလို႔ မေရာင္း တာလဲလို႔ ေမးေတာ့ အဲဒီ စကၤာပူ technician က ဘာေျပာ သလဲဆိုေတာ့၊ “မင္းတို႔ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လႊတ္ေပးမွ ေရာင္းမယ္” တဲ့။ အဲဒီလိုမ်ိဳး က်ေနာ္တို႔ ကိုေျပာလိုက္တာေတာ့၊ တခါ ၾကားလိုက္ပါ တယ္။ (5 axis control = 5 axis CNC machines ေတြရဲ႕ control ပိုင္းမ်ား။ မ်က္ႏွာျပင္ (၅) ခုမွာ ေရြ႕လွ်ားႏိုင္တဲ့ 5 axis CNC machines မွာ၊ ပံုမွန္ machine ေတြထက္ axis ႏွစ္ခု အပို ပါ၀င္သည္။ ဥပမာ X axis - ဘယ္ ႏွင့္ ညာ ၊ Y axis - အေရွ႕ ႏွင့္ အေနာက္၊ Z axis - အေပၚ ႏွင့္ ေအာက္၊ A axis - horizontal plane မွာ နာရီလက္တံ ႏွင့္ နာရီလက္တံ ေျပာင္းျပန္ လည္ျခင္း၊ B axis - vertical plane မွာ နာရီလက္တံႏွင့္ နာရီလက္တံ ေျပာင္းျပန္လည္ျခင္း တို႔ျဖစ္ပါတယ္။)

ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ အဲဒီေတာ့ အဲဒါက ကားေတြ၀ယ္လို႔ရွိရင္ basic အေျခခံပါရမယ့္ ပစၥည္းေတြနဲ႔ ေရာင္းတာက တစ္ေစ်း၊ ၿပီးေတာ့ ကား ထဲမွာ ဒီလိုမ်ိဳး ေဟာင္းေလာင္းအေပါက္ကေလးေတြ အမ်ားႀကီးပဲ၊ ကိုယ္က ေနာက္ထပ္တစ္ခု option ဟိုဟာ ထပ္ထည့္ခ်င္တယ္ ဒီဟာ ထပ္ ထည့္ခ်င္တယ္ ဆိုရင္၊ အဲဒီအခါက်မွ ထပ္ၿပီးထည့္လို႔ရေအာင္ fixလုပ္လို႔ရေအာင္ လုပ္ထားတဲ့ ေနရာေလးေတြ ရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီစက္မွာ လည္း ဗိုလ္မႉးေျပာတဲ့အတိုင္းဆို ဒီသေဘာမ်ိဳးပဲေပါ့။ ခုနေျပာတဲ့ ေနာက္တဆင့္၊ ဒံုးက်ည္ထုတ္လုပ္တဲ့အဆင့္ထိ လုပ္ရမယ့္ေနရာမ်ဳိး ထည့္မယ္ ဆိုရင္လည္း၊ အဲဒီ ဟာမ်ိဳး အဲဒီ program မ်ိဳး ထည့္မယ္ဆိုရင္လည္း၊ အဲဒီ program မ်ိဳး ထည့္ဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔ အရပ္စကားနဲ႔ ေျပာမယ္ ဆို ေနရာလပ္ေတြေတာ့ ခ်န္ထားတဲ့ စက္မ်ိဳးေပါ့။

ဗိုလ္မႉးစိုင္းသိန္း၀င္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ အဲဒီ သေဘာပါပဲ။ ဟုတ္ကဲ့။

ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ခုနက စကၤာပူက agent ကတဆင့္ ေျပာလိုက္တာက “မင္းတို႔ဆီက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကို မင္းတို႔စစ္အစိုးရက လႊတ္ေပးမွ တုိ႔က ေရာင္းမွာေပါ့ကြ” ဆိုတဲ့သေဘာမ်ိဳးေျပာတာက၊ ဒါကေတာ့ သူက informalေပါ့ေနာ္၊ အလြတ္သေဘာေျပာတာနဲ႔ တူပါတယ္။

ဗိုလ္မႉးစိုင္းသိန္း၀င္း။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ informal သေဘာမ်ိဳးပါပဲ။ သူကလည္း ဒီေလာက္ အဆံုးအျဖတ္ေပးႏိုင္တဲ့ လူရယ္လို႔ မဟုတ္ပါ ဘူး။ သူက openly ေျပာတတ္တဲ့ လူတစ္ေယာက္မို႔လို႔၊ ဒါကို နားလည္ေအာင္ သူက တုိတုိနဲ႔ လိုရင္း ရွင္းျပေပးလိုက္တာေပါ့။

ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဗိုလ္မႉး ၊ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီစက္ကိုေျပာရင္းနဲ႔ ျပန္ေကာက္ရေအာင္။ ဗိုလ္မႉးရဲ႕တာ၀န္နဲ႔ အဲဒီဗိုလ္မႉးလုပ္ ခဲ့တဲ့ စက္ရံုရဲ႕တာ၀န္။ အဲဒီေတာ့ ဗုိလ္မႉးက အဲဒီစက္ရံုကို ေရာက္သြားတဲ့ အဓိကတာ၀န္ေပး အပ္ခ်က္က ဘာလဲ ခင္ဗ်။ က်ေနာ္တို႔ စစ္ရံုးက၊ သသန က၊ ဗိုလ္မႉးကို ေခၚၿပီးေတာ့ အဲဒီေနရာကို posting ေပးလိုက္တဲ့အခါမွာ ဘယ္လို အမိန္႔ေပးလိုက္လဲ ခင္ဗ်။

ဗိုလ္မႉးစိုင္းသိန္း၀င္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ က်ေနာ္တို႔စက္ရံုရဲ႕ အဓိကရည္မွန္းခ်က္ေတြက ဒီ ‘သပိတ္က်င္း သိပၸံႏွင့္နည္းပညာတပ္’က လိုအပ္တဲ့ စက္ပစၥည္းကိရိယာ အစိပ္အပိုင္းေတြကို ထုတ္လုပ္ေပးဖို႔ အတြက္၊ ဒီစက္ရံုေတြကို တည္ထားတာပါ။ ဒီ ‘သပိတ္က်င္းတပ္’ က ပစၥည္းေတြက ေတာ့ ျပည္ပမွာ ၀ယ္လို႔ မရႏိုင္ဘူး။ ကိုယ့္ျပည္တြင္းမွာ ကိုယ့္ဘာသာထုတ္လုပ္ႏိုင္မွျဖစ္မယ္၊ ျပည္တြင္းမွာ ကိုယ့္ဘာသာထုတ္လုပ္ႏိုင္ေအာင္၊ အမွီအခို ကင္းမဲ့စြာ ထုတ္လုပ္ႏုိင္ေအာင္၊ ဆိုၿပီးေတာ့ ဒီစက္ရံုေတြကို တည္ထားတာပါ။ က်ေနာ္တို႔ကို အဲဒီမွာ တာ၀န္ခ်လိုက္တဲ့အခ်ိန္ကလည္း ‘သပိတ္က်င္းတပ္’ ရဲ႕ လိုအပ္တဲ့ ပစၥည္းအစိပ္အပိုင္းေတြကို အခ်ိန္မွီ ထုတ္လုပ္ေပးဖို႔၊ အရည္အေသြးမွီမွီ ထုတ္လုပ္ေပးဖို႔၊ လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ေတြကို လည္း ထိန္းႏိုင္ဖို႔ေပါ့။ အဲဒီလိုမ်ိဳး မွာလိုက္တာေတြ ရွိပါတယ္ ခင္ဗ်။

ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ‘သပိတ္က်င္းတပ္ရင္း’က အျပင္မွာ အရပ္ထဲမွာ ေျပာေျပာေနတဲ့ ‘ႏ်ဴကလီးယားတပ္ရင္း’ ဆိုတာေပါ့။

ဗိုလ္မႉးစိုင္းသိန္း၀င္း။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။

ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့၊ အဲဒီေတာ့ အဲဒီနားက ေက်းရြာေတြတ၀ိုက္ ၿမိဳ႕ေတြရြာေတြကေတာ့ သပိတ္က်င္းက တပ္ကို အရပ္စကားနဲ႔ အလြယ္ပဲ ‘ႏ်ဴကလီးယားတပ္ရင္း’လို႔ ေျပာေနၾကတာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ဗိုလ္မႉးရဲ႕အဆင့္နဲ႔ တကယ့္‘သသန’ ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္၊ ‘သသန’ ရဲ႕ အရာရွိ ခ်ဳပ္တို႔ ေနာက္ သူ႔အေပၚ၊ အထက္က ရွိတဲ့ ကကၾကည္း (ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ (ၾကည္း) ရံုး)တို႔ ဘာတို႔က ပါ၊ တကယ့္ ရည္ရြယ္ခ်က္က ဒီ ‘သသန’ က ဘာလုပ္ဖို႔လဲ၊ ဗိုလ္မႉးတို႔ တရား၀င္ သိထားတာေရာ တရားမ၀င္ေပမယ့္ ကိုယ္ကေတာ့ နားလည္ေနတယ္၊ ကိုယ္ ဘာလုပ္ရမလဲ ဆိုတာ။ အဲဒီသေဘာမ်ိဳး က်ေနာ္တို႔ကို နည္းနည္းရွင္းျပလို႔ ရမလား။ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ တကယ္တမ္း ဘာလုပ္ ခ်င္တာလဲ၊ ဒီ ‘သသန’ တို႔ ဘာတို႔နဲ႔။

ဗိုလ္မႉး စိုင္းသိန္း၀င္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့၊ တပ္မေတာ္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ လက္နက္ပစၥည္းေတြကို သုေတသနလုပ္ဖို႔ အတြက္ research center (သုေတသနဌာနႀကီး)ကို ေထာင္လိုက္တာပါ။ အဲဒီမွာ ဌာနေတြ ရွိပါတယ္။ ဌာနနံမည္ေတြ ၾကားလိုက္လုိ႔ရွိရင္၊ ဒါ ပိုၿပီးေတာ့နားလည္ သြားပါလိမ့္မယ္။ ဥပမာ၊ ဌာနတစ္ခုဆိုရင္ “မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္လက္နက္ႀကီးမ်ား သုေတသနဌာန (ၾကည္း-ေရ-ေလ)” ဆိုၿပီးေတာ့ ဖြဲ႔ထားတာ ရွိတယ္ ခင္ဗ်။

ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဌာနနံမည္ကိုက အစ၊ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္လက္နက္ႀကီး (ၾကည္း-ေရ-ေလ)ဌာနလို႔ တပ္ထားေတာ့၊ ဒီ မဟာ ဗ်ဴဟာေျမာက္လက္နက္ ျမန္မာစစ္တပ္က ေျပာဆိုသတ္မွတ္တာဟာ၊ အခု အေမရိကန္နဲ႔ ရုရွ ျပန္ၿပီး ခ်ဳပ္ဖို႔လုပ္ေနတဲ့ START (Strategic Arms Reduction Treaty - မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္လက္နက္ႀကီးမ်ားေလွ်ာ့ခ်ေရးစာခ်ဳပ္) လိုဟာမ်ိဳးလား။ ဒံုက်ည္ေတြနဲ႔ ဒံုးက်ည္ပစ္စင္ အေရ အတြက္ေတြနဲ႔၊ တကယ့္ကို တတိုင္းျပည္လံုး ျပာက်သြားႏိုင္တဲ့ ဒီလိုမ်ိဳး လက္နက္ေတြအထိ၊ ဒီလိုမ်ိဳး ထိပ္ဖူးေတြအထိ၊ ထုတ္ဖို႔ အထိ ရည္ရြယ္ ထားတဲ့ ဌာနပါလား ခင္ဗ်။ ဗိုလ္မႉးရဲ႕အေတြ႔အႀကံဳအရ ဘယ္ေလာက္ထိ သိရွိထားပါသလဲ။

ဗိုလ္မႉး စိုင္းသိန္း၀င္း။ ။ ဆိုလိုတာက ‘မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္လက္နက္ႀကီးမ်ားသုေတသနဌာန’ တပ္မေတာ္(ၾကည္း) အတြက္၊ တပ္မ ေတာ္(ေရ) အတြက္၊ တပ္မေတာ္(ေလ) အတြက္၊ ဆိုၿပီးေတာ့ အဲဒီလိုမ်ိဳး ခြဲထားတဲ့ ဌာနပါ။ အဲဒီမွာ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္လက္နက္ေတြထဲမွာ rocket ပါတယ္။ ႏ်ဴကလီးယားပါတယ္။ ေနာက္ ဌာနတစ္ခုဆိုရင္ main frame computer တည္ေဆာက္ဖို႔ေပါ့။ အဲဒီလို research ဌာနေတြ ကိုပါ ထည့္ၿပီးေတာ့ ဖြဲ႔စည္းထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ က်ေနာ့္ရဲ႕အေတြ႔အႀကံဳဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့၊ က်ေနာ္တို႔ ရုရွကို သြားကတည္းကိုက က်ေနာ္တို႔ သင္ရတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြက၊ rocket နဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ဘာသာရပ္ေတြ nuclear reactor တည္ေဆာက္မႈနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ဘာသာရပ္ေတြခ်ည့္ပဲ တက္ရပါ တယ္။ ေက်ာင္းေတာ့ ကြဲသြားတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ တက္ရတဲ့ subject ေတြက အတူတူပဲ။ ဥပမာ က်ေနာ္ Bauman (Bauman Moscow State Technical University) တကၠသိုလ္မွာ က်ေနာ္က rocket engine design နဲ႔ တက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ အဲဒီ Bauman တကၠသိုလ္မွာ ပဲ၊ တခ်ိဳ႕ေက်ာင္းသားေတြက ဒံုးပ်ံနည္းပညာကို တက္တယ္။ တခ်ိဳ႕က nuclear reactor engineering ကိုတက္တယ္။ အဲဒီ တခ်ိန္တည္းမွာ ပဲ Russia Chemical University (D. Mendeleyev University of Chemical Technology of Russia – MUCTR ဟုလည္းေခၚ သည္။ ၁၈၆၉ မွာ Periodic Tableကို တီထြင္သူ ရုရွသိပံၸပညာရွင္ Dmitri Mendeleyev ကို ဂုဏ္ျပဳတည္ေထာင္ထားေသာ တကၠသိုလ္) က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္း တခ်ိဳ႕ကက်ေတာ့ ဒံုးပ်ံေလာင္စာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ subject ေတြ သင္ေနရတယ္။ က်ေနာ္တို႔က mechanical engineer ျဖစ္တဲ့အတြက္ rocket ဘာသာရပ္တက္ရတယ္။ nuclear ဘာသာရပ္ တက္ရတယ္။ Chemical Engineering နဲ႔ ဘြဲ႔ရထားတဲ့ သူငယ္ခ်င္း ေတြက်ေတာ့၊ ဒံုးပ်ံေလာင္စာတို႔ nuclear နဲ႔ ပတ္သက္တာေတြ ေလ့လာရပါတယ္။

ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ တပ္မေတာ္နည္းပညာတကၠသိုလ္ ဗိုလ္သင္တန္းအပတ္စဥ္ (၁) က ေက်ာင္းဆင္းခဲ့ၿပီးေတာ့ ရုရွႏိုင္ငံမွာ ဒံုးက်ည္ဆိုင္ ရာ စက္မႈလက္မႈဘာသာရပ္နဲ႔ မဟာသိပၸံဘြဲ႔ရယူခဲ့သူ ဗိုလ္မႉးေဟာင္း စိုင္းသိန္း၀င္းရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ေတြကို ေရွ႕သီတင္းပတ္ “တပ္မႉးတပ္သား ေျပာစကား” အပတ္စဥ္က႑မွာ ဆက္ၿပီးေတာ့ တင္ဆက္ေပး သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။ ေစာင့္ေမွ်ာ္ နားဆင္ၾကပါ။ က်ေနာ္ ေရာ္နီညိမ္း ပါ။

An independant DVB production, directed and narrated by Evan Williams.

Burma's Nuclear Ambitions from DVBTV English on Vimeo.